Wat hebben de gebeurtenissen van de oerknal, de economie en God met elkaar te maken en of gemeenschappelijk. Heel veel, niettegenstaande de hypothese dat “het oeratoom de antithese van de bovennatuurlijke schepping van de wereld is” [1]. De fysica met haar relativiteits- en kwantumtheorie versus de metafysica zijn zo met elkaar verstrengeld dat “als je de fictie, dat schitterende, ingenieuze samengaan van echt en onecht niet verdraagt, verdraag je het leven niet” ^[2] maar ook de wetenschap en theologie niet. Anderzijds is de economie met al haar irreële axioma’s één en al fictie en sluit ze aan met de wereld van de metafysica. Deze wetenschap zweeft tussen meta-fysica en metafysica[3].

In de oeratoom, de singulariteit, waar ruimte en tijd zodanig gekromd zijn dat ze niet meer bestaan, dit uniek moment dat geen gisteren heeft, want gisteren was er geen ruimte [4], in dit ruimtetijdloze momentum zou God de existentie ontschept[5] (la décreation) hebben vÓÓr of gelijktijdig met de oerknal 13.8 miljard geleden. Na de schepping, wat het momentum zou mogen zijn, trekt God zich terug uit de wereld waarbij alle logica en natuurwetten die we kunnen begrijpen een bewijs zijn van Gods “heilige afwezigheid”.[6] Simone Weil stelt terecht “Tussen mensen en natuur en tussen menselijk onderling heersen alleen de wetten van de zwaartekracht” en aanvullend deze van de kwantumfysica.

Helaas strekt onze kennis niet verder dan de aanname van een oerknal, een oeratoom en een universum, momentum van de schepping. Of dit momentum noodzakelijk was, is ons nog steeds ongekend.

Vallen hierbij de natura naturans, het scheppende beginsel, wel samen met de natura naturata, het geschapen beginsel. God ontschept waardoor het panentheïsme (alles is God) niet van toepassing is en God niet ononderbroken in de natuur is, zoals oa Spinoza stelde. De Ontschepper distantieert zich van het geschapene met een scheiding tussen natura naturans en natura naturata waarbij de vrijheid is geschonken. Deus Absconditus, God die verborgen blijft, [7], wenst geen eeuwigdurende materie te zijn en draagt de elementen aan zichzelf over vÓÓr of tijdens de oerknal. Bohr en Heisenberg stellen terecht dat het leven zich kenmerkt door een scheppende, een vormende kracht of de entelichie. De mens is niet geschapen maar in essentie ontstaan door evolutie van waterstof en helium, afgekoelde gassen, een kernfysica waarin alles zich verdicht. Het is de “oikeiose” de primaire impuls van alle levende organismen om zichzelf toe te eigenen [8].

Bij de schepping wordt continuïteit getransformeerd in discontinuïteit Dit impliceert God schepte in een korreligheid[9], trekt zich terug en laat de elementen vrij beschikken. Zoals Rovelli[10] stelt “Hij heeft de wereld niet in continue lijnen neergezet maar haar slechts gepointilleerd, à la Seurat”. Een zelfhandhaving met als creator de immanente golfbeweging. (zie 4 en 5) [11] . Het is logisch dat God als zuiver Zijn een Deus Absconditus is want zou het een zijnde zijn in dit helaal of in het multiversum werd Hij verdingt en had Hij niet ontschept.

Onze kennis beperkt zich na de fenomenale oerknal met een explosieve fase na 10^–35 seconden waarbij een heelal en misschien een multiversum is ontstaan met een grootte tussen de 10³⁰ tot 10¹⁰⁰ . Vanaf dat moment is de natuur, waarvan de mens een deel is, de oorzaak van zichzelf, een causi sui. Het is slechts 10,3 miljard jaar na de oerknal of 3.5 miljard jaar geleden dat het eerste bacterieel leven is ontstaan en amper 2.5 miljoen jaar geleden een Homo Habilis die nog moest evolueren naar een Homo Sapiens. VÓÓr de Homo Habilis was de mens als een dier waaruit hij geleidelijk ontgroeide en het spanningsloos continuüm zonder individualiteit werd opgebroken.[12] Een darwinistische evolutie waar de natura naturata niet vooruitkijkt. Er is enkel een natuurlijke selectiedruk die nuttige eigenschappen doet bovendrijven en uitvergroot. Een samenspel tussen wetmatigheden en toevalligheden.

Om de ontschepping van de mensheid te bewerkstelligen en te ontbergen, is het essentieel dat de Homo Sapiens, niet slechts als een gebeurtenis 300.000 jaar geleden, maar als een voortdurende ontwikkeling, zich verworteld. Dit kan worden bereikt door het loslaten van het ik naar een waardige ziel, of eudaimonia, om zijn Zijn te lichten, waarbij het individu zichzelf schept. Het baren van de zichtbare wereld.[13] ,het vergeestelijken van de materie zoals gesteld door Solovjov[14] of het stoffelijke volgens Teillard de Chardin[15].

Ondanks het langdurig wordingsproces van de Homo Sapiens blijft deze worstelen met egocentrisme, de drang naar macht en een neiging tot zelfgerichtheid. Opmerkelijk is dat de Homo Sapiens zelfs een nieuw soort god heeft gecreëerd door de mensheid als geheel te vergoddelijken.[16] Er ligt een taak voor ons om te evolueren en te transcenderen, weg van de egocentrische neigingen en naar een lichtende staat van Zijn.

In de creatieve oerknal versmelten de macrowereld van gravitatie en de microwereld van atomen en deeltjes en verdwijnen de macro- en microvelden. Ondanks dit kosmische samenspel blijven economen hardnekkig vasthouden aan het idee dat zij de natuurwetten beheersen, los van de werkelijkheid.

In de economische micro-entiteit, de economie van huishoudens, bedrijven en overheden, blijft de ééndimensionele burger[17] naar voren staren. Bij deze primitieve mens zijn ruimte en tijd nog gescheiden. Onder invloed van natuurlijke selectiedruk waarbij eigenschappen zoals geldgewin, winst en electorale voordelen worden uitvergroot, vaak met dramatische gevolgen voor de menselijkheid als een gevolg met hun pact met de duivel, Hades de god van de onderwereld. Deze ondermensen lijden aan vertepijn[18] , een voortdurend, rusteloos verlangen naar een onbepaald ‘elders’[19]. Hun lineaire denken maakt hen blind voor niet-causale inzichten, spiritualisme en mystiek, zij ervaren continue een gevoel van thuisloosheid.

Hun verlangen is slechts gericht op een gewezen toekomst vanuit het verleden, terwijl ze het heden negeren met een tegenwoordig wachten. De dynamiek van kwantum micro-entiteiten, waar tijdrichting is opgeheven en onbepaaldheden en toevalligheden heersen, wordt genegeerd. Dit resulteert in een onrechtvaardige concentratie van geld, winst en macht binnen deze eenzijdige tijdsrichting, wat uiteindelijk implodeert tot een apocalyptische economie. Hoe kan je nog tijd verantwoorden in de economie als tijd geen tijd heeft, een variatie is op ruimte en de geaccumuleerde opbrengsten in de tijd de graaier niet toekomt gezien het niet zijn tijd is.

Een zielloze economie doordrenkt van materialisme, waar zij die beweren dat bedrog, oneerlijkheid en zelfzuchtigheid bijdragen aan maatschappelijke groei, juist dystrofie en dystopie creëren ^[20].

Of beseffen we niet dat een wereld zonder ondeugden geen ijdele utopie is, maar eerder een misvatting in de gedachten [21].

---

[1] Hertog Thomas,Het ontstaan van de tijd, Lannoo, 2022,p 61-62 – citaat van Lemaitre.

[2] Palmen Connie, Oude hoerenpetticoats, De Groene Amsterdammer, 2023, jrg 147, nr 41, p 48-52

[3] Vanheeswijck Guido, Het negatief platonisme van Jan Patocka, Filosofie Tijdschrift, 2023, jrg 33, nr 5 ,september/oktober, p.4-8

[4] Hertog Thomas,Het ontstaan van de tijd, Lannoo, 2022

[5] Benard Ludivine, De Waarheid als roeping. Het leven van Simon Weil, Kelderuitgeverij,2021, p 18, 86

[6] Weil Simone, Wachten op God, Bijleveld, 2019

[7] Bijbel NBV21 Standaardeditie, Nbg           Nederlands Bijbelgenootschap,2021, p 789

[8] van Buuren Maarten Quantum, De oerknal en God ,Lemniscaat, 2021, p 68

[9] De natuur is één korreligheid zoals bijvoorbeeld licht dat bestaat uit fotonen en lichtdeeltjes. Energie van elektronen uit atomen, materie uit moleculen (idem 6 -p .63)

[10] Rovelli Carlo, Het mysterie tijd, Prometheus,2018, p.63

[11] Ransijn Piet Quantumfysica in filosofisch perspectief, Civis Mundi, 2021 # 108, 31/03/2021

[12] Bataille Georges,Theorie van de religie, ASP, 2019

[13] Deutsch Kornblatt Judith (red)Divine Sophia. The wisdom writings of Solovyov , Cornell University Press,2009

[14] Jansen Tom, Vladimir Solovjov, profeet van de etherische Christus, Motief, 2003, nr 59

[15] Ransijn Piet, Ervaringen van kosmisch bewustzijn bij Albert Camus en Teilhard de Chardin, Civis Mundi, 2020,# 101

[16] Gray John, De nieuwe Leviathans, Spectrum, 2023, p 85

[17] Marcuse Herbert, De eendimensionale mens, Atheneum-Paradigma,2023

[18] Hermsen Joke J, Onder een andere hemel, Prometheus, 2023

[19] Lazaroms Ilse Josepha, Een koor van dubbelgangers, De Groene Amsterdammer, 2023 Jrg 147, nr 46-47 , 15 november, p 120-121

[20] Linssen Jeroen, Hebzucht Vantilt,2019,p.192

[21] Mandeville Bernard, De wereld gaat aan deugd ten onder, Lemniscaat, 2006